Caroline Gerritsma > Gemeente Leiden:
“De gemeente Leiden heeft in haar beleidsakkoord fors ingezet op duurzaamheid. We hebben 6 ambitiethema’s benoemd: Energie, biodiversiteit, afval, duurzaam ondernemen, duurzame mobiliteit en klimaatadaptatie. De gemeente wil de doelstellingen uit het ambitiedocument met haar stadspartners gaan behalen én daarbij zelf als organisatie het goede voorbeeld geven. Het winnen van de Climate Makeover is een fantastische mogelijkheid om de juiste gegevens en handvatten te krijgen om daadwerkelijk aan de slag te gaan op weg naar een klimaatneutrale gemeente.”
[tabcontent id=”tab1″]
“Winnen van Climate Makeover biedt handvatten naar klimaatneutrale gemeente”
Een gemeente met een ambitie om klimaatneutraal te worden binnen een jaar, dat is flink. Of het lukt is afwachten, maar dat de lat lekker hoog is gelegd – zoveel is zeker. Marcel Belt (1980), programmamanager Duurzaamheidsagenda: “De gemeente Leiden heeft in haar beleidsakkoord fors ingezet op duurzaamheid. We zijn momenteel bezig de besluitvorming voor elkaar te krijgen. Het ambitiedocument 2030 moet dat worden. Daarnaast hebben we een agenda voor de kortere termijn tot 2020. Daar rollen straks vijftig tot zestig duurzame projecten uit – we gaan flink aan de slag met duurzaamheid. Dat mag ook wel, want we staan al een tijd onderaan de duurzaamheidslijstjes.”
En van die schlemielenrol op de duurzaamheidslijstjes wil Belt nu wel eens af. De gemeente gaat samenwerken met de universiteit en hoopt zo duurzame innovaties in te kunnen voeren. Het potje voor duurzaamheid telt nu negen miljoen euro. “De ambitie is er,” vertelt Belt. “We willen gaan opvallen op het gebied van duurzaamheid. We zijn een oude stad, de tweede monumentenstad van Nederland, iets wat je niet direct met duurzaamheid associeert. Dat gaan we veranderen, we gaan duurzaamheid koppelen aan onze monumenten. Ook op een monument past een zonnepaneel. De vraag of het binnen een jaar gaat lukken – dat durf ik niet te zeggen, maar dat we grote stappen in de goede richting gaan zetten, dat staat vast.”
Rob van der Rijt van het Klimaatplein over deze Makeover:
“De gemeente Leiden is de meest complexe van de vier winnaars. Een enorme organisatie met een hoeveelheid aan diverse soorten gebouwen. We zouden kunnen starten met de oude gemeentelijke gebouwen te verduurzamen. Het stadhuis bijvoorbeeld en dan van daaruit de best practises toepassen op de overige gebouwen. Ik vind het stoer dat Leiden zich heeft opgegeven voor deze Makeover en zich heeft gecommiteerd aan 100% klimaatneutraal. Dan merk je dat het steeds meer begint te leven en ook gemeentelijke organisaties de kansen ervan inzien.”
Het adviestraject begint met het in kaart brengen van de CO2-voetafdruk. Vanuit dat inzicht is het makkelijk om straks die maatregelen te nemen die de meeste impact hebben. Tijdens een bijeenkomst in het Provinciehuis in Zuid-Holland gaf Rob van der Rijt van het Klimaatplein in een korte presentatie aan hoe de Climate Makeover tot nu toe verloopt en waar de uitdagingen zitten.
De CO2-voetafdruk van de gemeentelijke organisatie van Leiden tonen we hieronder zodra de gegevens bekend zijn.
[/tabcontent]
[tabcontent id=”tab2″]
Om de CO2-voetafdruk van de gemeentelijke organisatie van Leiden te berekenen zijn de verbruiksgegevens van stroom, gas, water en vervoer nodig. Op basis daarvan kunnen dan bespaarbeslissingen genomen worden waarvan dan het jaar daarop de effecten zijn te zien in een lagere uitstoot van CO2.
“Het is een enorme organisatie geweest om alle energiecijfers boven water te krijgen” geeft Caroline Gerritsma van de Gemeente Leiden toe. “We hebben als gemeentelijke organisatie zo’n tien gebouwen in beheer die allemaal verschillend zijn in functie en in bouwjaar. En daarnaast delen we ook sommige gebouwen met anderen. Welk energie- en waterverbruik is nu voor ons en wat is voor de ander?”
Het bijeen rapen van alle cijfers is een leerzaam proces geweest waar Leiden vanaf nu de vruchten gaat plukken. Er gaan komend jaar afspraken gemaakt worden met de betrokken afdelingen waardoor het veel beter te monitoren is wat de daadwerkelijke kosten van energie zijn en wat besparingsmogelijkheden opbrengen. “Op een gegeven moment kreeg ik het intern lastig voor elkaar om alle gegevens te vinden, vertelt Caroline. Toen kreeg ik de tip om gewoon met de energieleverancier te bellen en daar te vragen wat wij nu aan aantallen kilowattuur stroom en kuub gas verbruiken. Via de afdeling vastgoed kreeg ik het juiste contact bij de energieleverancier en zo ook weer een stukje van de cijferpuzzel.”
Naast stroom- en gasverbruik maakt vervoer een groot deel uit van de CO2-voetafdruk van een gemeentelijke organisatie. In Leiden is al veel in gang gezet om dat te reduceren. Zo zijn dienstauto’s vervangen door dienstfietsen en elektrische scooters. De fietsen hebben fietstassen en de scooters bakken zodat personeel ook makkelijk zaken mee kan vervoeren. Ook is er een servicepunt waar fietsen en scooters snel gerepareerd worden als er iets mis gaat. Gerritsma: “Daarnaast wilden we graag weten wie van de collega’s met de (elektrische) auto, trein of bus kwam zodat we op basis van het aantal kilometers de CO2-uitstoot konden berekenen. Maar nu blijkt dat de afdeling HRM alleen op reiskosten administreert en niet op vervoerstype. Het was uiteindelijk wel per bonnetje te achterhalen, maar die klus zou zo tijdrovend zijn dat we dat achterwege hebben gelaten. Het is nu de uitdaging om in het ‘declaratie-systeem’ mee te nemen welk vervoerstype wordt vergoed, want dan draaien we aan het eind van het jaar direct de CO2-voetafdruk van alle vervoersbewegingen uit!” Ook dit moet nog met de betreffende afdeling afgestemd gaan worden of en hoe deze manier van administreren georganiseerd kan worden.
Ook qua inkoop is nog het een en ander te optimaliseren. “De groene stroom die we nu inkopen halen we met groencertificaten uit Scandinavische waterkrachtcentrales, de vraag is hoe duurzaam dat nu is en écht bijdraagt aan het tegengaan van klimaatverandering, zegt Gerritsma. Het gas dat we inkopen is gecompenseerd met Gold Standard CO2-certificaten, dat is de hoogst verkrijgbare standaard,. Onderzocht kan worden wat het betekent voor de gemeente Leiden als we over stappen op groen gas uit de regio. Helaas is dat aanbod nog niet groot genoeg, maar voor de toekomst zou dat geweldig zijn. Met de afdeling verantwoordelijk voor de aanbesteding en inkoop wordt regionaal gewerkt aan aanscherping van duurzaamheid hierin. Ook daarin is nog een belangrijke slag te maken met onze leveranciers. We moeten het toch samen voor elkaar zien te krijgen!”
[/tabcontent]
[tabcontent id=”tab3″]
In dit filmpje laat de gemeente Leiden zien welke stappen zijn gezet richting een klimaatneutrale organisatie. Kijk zelf hoe ze grip krijgen op energieverbruik, besparen, zelf duurzaam opwekken en bezig zijn met duurzame mobiliteit.
[/tabcontent]
